Cushing sendromu, vücutta üretilen kortizol hormonunun fazla salgılanmasıdır. Kortizol, stres durumlarında savunma sistemi olarak görev yapan, metabolizmayı düzenleyen bir hormondur. Böbreküstü bezlerinden sentezlenir. Cushing sendromu neden olur ve belirtileri nelerdir öğrenelim.
Cushing sendromu belirtileri nelerdir?
Kortizol hormonunun yükselmesiyle yağ ve protein metabolizması oldukça fazla etkilenir. Protein kaybı meydana gelir ve kaslarda zayıflama başlar. Kemiklerin dayanıklılığı azalır. Bazı vücut bölgelerinde yağlanma görülür. Yağlanma yüzde meydana gelmesi halinde aydede yüzü, omuzda meydana geldiğinde bufalo kamburu olarak hastalığa özel bir isim alır. Kilo artışı gözle görülür derecededir. Ayrıca şeker hastalığını da tetikler, buna bağlı olarak hipertansiyon da meydana gelebilir. Bunlar sık görülen belirtilerdir. Bunun dışındaki belirtiler şöyle sıralanabilir:
- Huzursuzluk
- Yorgunluk
- Depresif ruh hali, sinir, stres
- Kas güçsüzlüğü
- Baş ağrısı
- Enfeksiyona yatkınlık
- Yaraların geç iyileşmesi
- Akne oluşumu
- Düzensiz adet döngüsü
- Tüylenmede artış
- Cinsel istekte azalma (erkekte erektil bozukluk)
- Çocuklarda gelişimin yavaşlaması
- Tansiyonda artış
- Kemik erimesi, kemiklerin kolay kırılması
Cushing sendromunun nedenleri nelerdir?
Kortizol hormonunun artışının, hastalığın nedeni olduğunu söylemiştik. Kortizol hormonunun artışını tetikleyen ve bunun dışında cushing sendromuna sebep olan nedenler vardır.
- Beyindeki adrenal bezlerden ACTH hormonu salgılanır. Bu hormon kortizol hormonunun salgılanması düzenler. Adrenal bezin aşırı salgılanması sonucu cushing sendromu meydana gelir. Aşırı salgılanmasının nedeni adrenal bez tümörü olabilir. Ya da herhangi bir organda oluşan tümör ACTH salınımını uyarabilir. (tioid, akciğer tümörü)
- Kortikosteroid grubu ilaçların yüksek dozda kullanılması
Cushing sendromu tanısı nasıl konur?
İdrar ve tükürük tahlillerindeki kortizol düzeyinin takibine ek olarak böbrek üstü bezinin ve beynin görüntülenmesi yöntemleri ile araştırmalar yapılır.
Cushing sendromu tedavisi nasıl yapılır?
Cushing sendromu tedavisinde amaç kortizol hormonunun seviyesinin düşürülmesidir. Kortizolün artmasına sebep olan ilaçların kullanımının azaltılması tedavi yöntemi olarak kullanılabilir. Buna doktor karar verir.Aniden bırakılması yanlıştır. Yavaş yavaş kontrol altında bırakılarak cushing sendromunun belirtileri kontrol altında tutulmaya çalışılır.
Eğer tümör kaynaklı aşırı bir ACTH salgılanması var ise bu tümör cerrahi işlemle çıkartılabilir. Ek olarak tümörün tamamen temizlenmemesi durumunda radyasyon tedavisi de kullanılır.