Tansiyon düşüklüğü, kan basıncı değerlerinin normal değerlerin altında olması durumudur. Normal tansiyon değerinin sınırları 80/120 mmHg iken, tansiyon düşüklüğünün sınırları 60/90 mmHg dir. Yani küçük tansiyon dediğimiz diyastolik kan basıncı 60 mmHg nin altına düştüğünde ve büyük tansiyon dediğimiz sistolik kan basıncı 90 mmHg nin altına düştüğünde anormal tansiyon ortaya çıkar. Bu durumda tansiyon düşüklüğünden söz edebiliriz.
Tansiyon düşüklüğü bir hastalığın belirtisi ya da sonucu olabileceği gibi anlık durumlara göre de yaşanabilir. Stres, heyecan, korku, beslenme durumuna göre değişiklik gösterebilen tansiyon, hastalık durumuyla birbirlerinden ayrıştırılmalıdır. Hastalığın bir sebebi olarak ortaya çıkan tansiyon bizim için tehlikeli bir durumdur ve ilaçlar da dahil olmak üzere mutlaka tedavi edilmesi, takip altına alınması gerekir.
Tansiyon düşüklüğü nedenleri nelerdir?
Tiroid Hastalıkları ( hipotiroidi, hipertiroidi, guatr vb.), şeker hastalığı, kalp hastalıkları, nörolojik hastalıklar, beslenme yetersizlikleri gibi ciddi durumlarda meydana gelebileceği gibi hamilelikte, su kaybında, alejide, enfeksiyonlarda, yaralanmalar sonucu büyük kan kayıpları yaşandığında,ani pozisyon değişikliklerinde ve birtakım ilaçların yan etkisi sonucunda da meydana gelebilir.
Yatıyorken veya dinlenme halindeyken bir anda ayağa kalkıldığında baş dönmesiyle karşılaşma durumu çok sık yaşanmaktadır. Bunun nedeni tansiyonun düşmesidir. Dolaşımdaki kan sabit iken bir anda ayağa kalkıldığında yer çekiminden dolayı bacaklara, ayaklara giden kan bir anda dolaşımı sağlayamaz. Sonucunda baş dönmesi, mide bulantısı gibi sonuçlarla karşılaşılır. Diğer nedenleri var olan kalp, şeker gibi rahatsızlıklardır. Çözüm olarak bir süre istirahat altında kalıp tansiyonu dengelemektir. Ve hareket değişikliklerinde ani hareketlerden kaçınmanın faydası vardır.
Bir diğer tansiyon düşüklüğü yemeklerden sonra yaşanır. Yemekten sonra kana karışan şeker, karbonhidrat gibi besinler kan akışını artırır ve dolayısıyla kalp yükü artar. Bu durumda dolaşımın yükünü kaldıramayan vücut, tansiyon düşüklüğüne sebep olur. Özellikle yaşlılarda bu durum meydana gelir. Yemeklerden yarım saat-45 dakika sonra meydana gelen bu durumu önlemek için ağır yemekler yerine hafif, az yağlı, az tuzlu besinleri tüketmek ve öğünleri küçültmek gerekir.Yağ ve karbonhidratın sindirimi zordur. Sindirimi daha kolay olan sebzeleri ve protein içeren besinleri tercih edebilirsiniz.
Tansiyon düşüklüğünün belirtileri nelerdir?
Tansiyonda bir değişiklik hissedildiğinde öncelikle yapmak gereken tansiyonun ölçülmesidir. 60/90 mmHg sınırlarının altına düşen tansiyon sonucu belirtilerin tansiyon düşüklüğünün belirtileri olduğunu anlamış oluruz.
- Baş dönmesi
- Mide bulantısı-kusma
- Kalp atışının hızlanması
- Gözlerin kararması
- Halsizlik
- Bayılma
- Nefes almakta zorlanma ve hızlı nefes alıp verme
- Cildin soluklaşması ve soğuması
Tansiyon düşüklüğünde neler yapılabilir?
İlk müdahele için kullanabileceğiniz bazı besinler tansiyonun dengelenmesinde yardımcı olabilir. Su, tuzlu ayran, kuru incir, zencefil, bal gibi yiyecekler size yardımcı olacaktır.
Tansiyon düşüklüğünde neler yapılabilirin dışında tansiyon düşmesini önlemekte fayda vardır. Nedenleri arasında su kaybının olduğunu söylemiştik. Öncelikle yeterli su tüketmenin önemi büyüktür. Yetişkin bir insan günde 2.5-3 lt su tüketmelidir.
Yataktan kalkarken, pozisyon değişikliği yaparken ani ve hızlı hareketlerden kaçınılmalıdır. Ağır işlerden önce ve sonra dinlenmiş olarak işe başlanmalıdır. Dolaşımın kolaylaşmasını sağlamak için sıkı özel çoraplardan giyebilirsiniz. Bu yöntem bacaklardan yukarıya zor giden kanı götürmekte yardımcı olacaktır.
Öğünlerinizin saati belli olmalıdır. Öğünlerinizde yedikleriniz baştan savma değil, yağ, protein ve karbonhidrat miktarına göre dengelenmelidir. Bir öğünde aşırı yenmemeli, porsiyonlar az ve sık zaman aralıkları içerisinde olmalıdır.
Herhangi bir ilaç kullanımında mutlaka doktora danışılmalıdır.