Tiroid bezi, boynun alt ve ön kısmında bulunan çeşitli hormonlar üreten bir bezdir. Ürettiği hormonlar T4 ve T3 tür. Tiroid bezinin çalışmaması veya az/çok çalışması vücuttaki birçok fizyolojik olayın çalışmasını etkiler. Vücut sıcaklığının ayarlanması, kalbin çalışması, büyüme ve gelişme, metabolizmayı hızlandırma, kilo ve iştahı ayarlama gibi görevleri vardır.
Tiroid hormonu anne karnından itibaren neredeyse bütün metabolizmayı ilgilendiren olayları düzenler. Bütün hücrelere etkisi vardır. Tiroid bezinin gerekenden az çalışması durumunda hipotiriodizm, çok çalışması durumunda hipertiriodizm meydana gelir. Tiroid bezinin çıkarılması, iyot eksikliği, haşimato hastalığı hipotiroidiye sebep olurken; iyot fazlalığı, tiroid bezinin iltihabı, graves hastalığı hipertiroidiye neden olabilir. Tiroid bezi fonksiyonlarının bozulması vücudun kendisi bağışıklık sistemiyle alakalı bir savunma sisteminin oluşmasıdır ve genetik faktörlerin de etkisi vardır.
Hipotiroidi belirtileri nelerdir?
- Kilo alımı
- Halsizlik
- Uyku hali, uyku düzeninin bozulması
- Az terleme
- Hareketlerin yavaşlaması
- Büyüme geriliği
- Zeka gelişiminin yavaşlaması
- Kolesterol artışı
- Saç dökülmesi
- Üşüme
- Adet döngüsünün bozulması
- Cinsel isteksizlik
- Kısırlık
- Depresyona yatkınlık
- Tansiyon yükselmesi ve kalp atışının hızlanması
- Kaslarda güçsüzlük
- Kuru cilt
- Kabızlık
- Unutkanlık/ Hafıza problemleri / Bilişsel yeteneklerin azalması
- Anemi (Kansızlık)
Hipotiroidi tedavisi nasıl olur?
Tiroid bezinin çalışması TSH, T3 ve T4 hormon değerleriyle anlaşılır. Hipotiroidide TSH değeri yüksek, T3 ve T4 değerleri düşük çıkar. Bu hormonlar kan testiyle araştırılır.
Hipotiroidinin tedavisi endokrin doktoru tarafından düzenlenir. Kişinin durumuna göre miktarı ayarlanan haplar sayesiyle tedavi edilebilir. Ağızdan alınan bu haplar doktor kontrolünde olmalıdır ve tavsiye ettiği kontrol zamanlarına uymak çok önemlidir.
Kaybedilen iyotun yerine konması için iyotlu besinler tüketilmelidir.Bunlara örnek olarak şu besinler verilebilir: Deniz ürünleri, ıspanak, kabak, kuru fasulye, şalgam sarımsak, süt, yoğurt, peynir. İhtiyaçtan fazla iyot alınmamalıdır. Besinlerden yeterli miktarda her gün birini veya iki günde bir diğerini tüketebilirsiniz.
Hipertiroidi belirtileri nelerdir?
- Tiroid bezinin büyümesi
- Kalp yetmezliği
- Kilo kaybı
- Halsizlik
- Kaslarda güçsüzlük, uyuşma ve karıncalanma
- Kuru ve mat cilt
- Soğuk el ve ayaklar
- Saç dökülmesi
- Aşırı terleme
- İshal
- Susama hissinin aşırı artışı
- Kolesterol yüksekliği
- Sinirlilik
- Kısırlık
- Adet düzensizlikleri
- Cinsel isteksizlik
- Çocuklarda büyüme geriliği
Hipertiroidi tedavisi nasıl olur?
Ağızdan alınan haplarla, kanser hücresinin alınması için gereken cerrahi işlemi takiben atom/radyoaktif iyot tedavisi ile tedavi mümkündür.