Trombosit, renksiz, vücudun en küçük kan hücreleridir. Kanın pıhtılaşmasını sağlamakla görevlidir. Vücut kan kaybında savunmaya geçer ve durdurmak için daha fazla trombosit üretmeye başlar. Kemik iliğinde üretilirler. Kan kaybını pıhtılaşma yoluyla önleyebildiği gibi trombosit düşüklüğü veya trombosit yüksekliğinde kötü sonuçlar meydana gelebilir.
Kanda bulunan normal trombosit sayısı, kanın mikrolitresi başına 150.000 ile 450.000 arasındadır. Bu sınırların altına inmesi veya üstüne çıkması anormal bir durumun habercisidir. 150.000 den az olması trombositopeni, 450.000 den fazla olması trombositoz olarak adlandırılır.
Trombosit düşüklüğü nedir?
Kanın yeterli trombosit sağlayamaması durumudur. Yani trombosit sayısının 150.000 den az olmasıdır. Hayati tehlike ile sonuçlanması muhtemeldir. Yaralanmalar sonucu oluşan kanamanın trombositler tarafından durdurulması gerekir. Trombosit sayısı düşük olan bireylerin kanayan bölgesinde pıhtı oluşumu sağlanamaz ve kanama devam eder. Ölümle sonuçlanabilen tablolarla karşılaşılır.
Trombosit düşüklüğünde vücudun bölgeleri darbe sonucunda hasssaslaşır ve çok kolay morarır. Belirgin büyük morluklar vardır. Anormal kanama artışları meydana gelir; aşırı adet kanamaları, kesilen bir bölgeden durduramayan kan akışı, idrar ve dışkıda kan görülmesi, burun kanaması gibi. Kan hücrelerin azalması sarılığa yol açar. Dalak büyüyebilir. Baş dönmesi olabilir.
Trombosit düşüklüğü birtakım sebeplere bağlıdır:
- Genetik
- Kan- kemik iliği kanseri
- Kansızlık
- B12 eksikliği
- Demir eksikliği
- Hepatit C hastalığı
- Viral enfeksiyonlar
- Siroz
- Bağışıklığın düşmesi
- Aşırı alkol tüketimi
- Dalağın işlevlerini yerine getirememesi
- Hamilelik
Trombosit yüksekliği nedir?
Trombosit yüksekliği, kanın gereğinden fazla trombosit üretmesidir. Bu miktar 450.000 i aşan sayılarda trombosit üretimidir. Fazla üretilen trombosit dalakta depo edilir. Dalakta depo edilmesi dalak büyümesine sebep olabilir.
Trombosit yüksekliğinde fazla trombosit üretimi nedeniyle pıhtılaşma düzeyi artar ve damarların tıkanmasına neden olur. Bu durum vücudun kan dolaşımını aksatabilir ve her bölgeye giden kan akımı sağlanamayabilir. Böylece kan kaybı oluşur. Organlar kandan fakir hale gelir.
Baş ağrısı, cildin çabuk morarması, kalp sıkışması, göğüs ağrısı, bayılmalar, felç, dışkıda kan, bayılma, görme bozuklukları gibi belirtiler verir.
Trombosit yüksekliği birtakım sebeplere bağlıdır:
- Kanama
- Kemoterapi
- Anemi
- Kalp krizi
- Enfeksiyonlar
- Kronik böbrek yetmezliği
- Demir eksikliği
- Dalağın işlevinin yetersiz olması
- Kemik iliği iltihabı
- Kanser
- Yanıklar