Hipertansiyon, kronik hale gelmiş yüksek kan basıncıdır. Birtakım nedenlerden dolayı kanın damar duvarına yaptığı basıncın artmasıdır. Normal kan basıncı değerleri 80/120 mmHg dır. Küçük tansiyonun 90mmHg nin üstünde olması ve büyük tansiyonun 140mmHg nin üzerinde olması hipertansiyon, yani yüksek tansiyon olarak ifade edilir.
Her durumda kan basıncının artması hipertansiyon olarak adlandırılmaz. Normal bir insanda heyecan, korku durumlarında tansiyon artabilir. Hipertansiyon diyebilmemiz için her koşulda belirtilen düzeylerde kan basıncı yüksek çıkar ve devamlı takip içerisinde seri ölçümler gerekir.
Tansiyon, kalbin kasılması ve gevşemesi sırasında ölçülen damar duvarındaki basınçtır. Kasılma esnasında kalpten damarlara kan pompalanır ve biz büyük tansiyonu ölçmüş oluruz. Buna sistolik kan basıncı denir. Kalbin gevşemesi bittikten sonra damar duvarında kalan basınç küçük tansiyondur. Buna diyastolik kan basıncı denir.
Hipertansiyon sinsice kendini belli etmeden var olabilir ve belirtileri zaman içinde ortaya çıkabilir. O zaman gelinceye kadar birçok hastalığın sebebi haline gelmiş olabilir. Kalp damar hastalıkları, böbrek hastalıkları, şeker hastalığı gibi damarların tıkanmasıyla ilgili hastalıklar ile birbirlerini tetikleyici bir etkileşim halindedirler. Bu hastalıklar nedeniyle kan düzgün pompalanamaz. Dolaşım bozulmuştur. Damar duvarını, oluşturduğu yüksek basınç ile tahrip eder.
Hipertansiyonu tetikleyen faktörler yukarıda belirtilen hastalıkların dışında; ailede hipertansiyon hastalığı varlığı ( genetik faktörler) , yaşın ilerlemesi (yaş arttıkça damar duvarı esnekliğini kaybeder), obezite, stres, alkol kullanımı, aşırı tuz tüketimi, sigara ve beslenmenin uygun olmamasıdır. ( çay,kahve tüketiminin aşırı olması; potasyum,magnezyumun yetersizliği)
Hipertansiyon belirtileri nelerdir?
Hipertansiyon belirtileri hissedildiğinde acil olarak doktora başvurulmalıdır. Kalıcı hasarlar yaratabilecek olan bu durumun bir an önce önüne geçilmesi gerekir. Organlar zarara uğrayabilir.
Tansiyon her zaman belirti vermeyebilir. Farketmeden vücudu zarara uğratabilir. Bu yüzden yüksek kan basıncının normal düzeylerde sabit tutulması gerekir.
- Çarpıntı
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Bulantı- kusma
- Halsizlik
- Çabuk yorulma
- Sık idrara çıkma
- Görme bozuklukları ( çift görme)
- Vücudun karıncalanması
Hipertansiyon tedavisi nasıl olur?
Hipertansiyon tedavisi ömür boyu sürer. İlaç tedavisi olduğu gibi hafif bulgularda gerekmeyebilir. Gerekmediği koşullarda bile beslenme ve yaşam stili oldukça önemlidir. Hipertansiyon hastalarının şeker ve tuz tüketimini minumum seviyeye indirmeleri gereklidir. Potasyum ve magnezyum içeren besinleri tüketmekte fayda vardır. Sigara ve alkol kesinlikle tüketilmemelidir.
Tansiyonlarını gün içinde birkaç kez ölçmeli ve anormal durumlarda anında doktora başvurmalılardır. Stresli yaşam tarzında uzak durulmalı, yaşamlarına egzersiz katmalılardır. Kilolu bireylerin özel diyet ve sporla kilo vermeleri hipertansiyon adına büyük önem taşır.